Bảo vệ thú cưng trước dịch Corona (2019-nCoV)

Các bạn thân mến,

Gần đây tôi đã có những cuộc điện thoại từ nhiều chủ thú cưng lo lắng rằng chó và mèo của họ có thể truyền corona vi rút cho người và vì vậy họ không muốn nuôi và nữa và tìm cách bỏ rơi chúng. Đây là một tin đồn nguy hiểm. Hãy ngăn chặn tin đồn này lan rộng bằng cách xem xét cẩn thận lời khuyên từ các nhà khoa học và Tổ chức Y tế Thế giới (WHO).

Thay mặt cho chó và mèo, tôi muốn chia sẻ kiến thức về loại vi rút mới này và xác nhận rằng không có bằng chứng nào cho thấy thú cưng hoặc vật nuôi như mèo và chó đã bị nhiễm bệnh hoặc đã lây truyền 2019-nCoV and chưa có bất kỳ trường hợp nào người chủ truyền vi rút cho thú cưng của họ.

Tôi sẽ cùng các bạn làm sáng tỏ các câu hỏi sau đây:

1. Vi rút Corona là gì?
2. Chủng vi rút mới Novel Coronavirus 2019 (2019-nCoV) là gì?
3. Tại sao mọi người lo lắng về 2019-nCoV?
4. Tôi nghe nói chó và mèo có thể nhiễm corona vi rút chó và mèo. Con chó hay con mèo của tôi có thể nhiễm corona vi rút không?
5. Tôi có thể bị nhiễm vi rút 2019-nCoV từ thú cưng của mình không?
6. Thú cưng của tôi có nên đeo khẩu trang không?
7. Con người có thể bị nhiễm vi rút chủng mới 2019-nCoV từ bất kỳ nguồn động vật nào không?
8. Làm thế nào để ngăn chặn sự lây lan của bất kỳ loại vi-rút nào bao gồm vi rút corona và vi-rút cúm?

1. VI RÚT CORONA LÀ GÌ?

Vi rút Corona là một họ virus lớn được tìm thấy ở cả động vật và người. Tên gọi coronavirus “có nguồn gốc từ tiếng Latin corona, có nghĩa là vương miện, dùng để mô tả hình ảnh đặc trưng của các hạt vi rút (virion) dưới kính hiển vi điện tử. Các chủng vi rút Coronaviruses (CoV) gây bệnh từ cảm lạnh thông thường đến các bệnh nghiêm trọng hơn như Hội chứng hô hấp Trung Đông (MERS-CoV) và Hội chứng hô hấp cấp tính nặng (SARS-CoV).

2. CHỦNG VI RÚT MỚI NOVEL CORONA VIRUS 2019 (2019-nCoV) LÀ GÌ?

Novel Corona Virus 2019 là một chủng corona vi rút mới chưa được xác định trước đây ở người. Từ novel có nghĩa là mới. Loại vi rút mới này cùng họ với vi rút gây ra hội chứng hô hấp cấp tính nặng hay gọi là SARS. Nó gây ra bệnh hô hấp, có thể lây từ người sang người và xuất hiện ở thành phố Vũ Hán của Trung Quốc vào tháng 12 năm 2019. Các nhà nghiên cứu trên toàn thế giới đang nỗ lực tìm hiểu chi tiết về đặc tính sinh học của mầm bệnh này để thử nghiệm thuốc và phát triển vắc xin phòng ngừa.

Mô phỏng một virion của 2019-nCoV ( Hình ảnh: Wikipedia )

3. TẠI SAO MỌI NGƯỜI LO LẮNG ĐẾN CHỦNG VI RÚT 2019-nCoV?

Vấn đề với 2019-nCoV là có rất nhiều điều chúng ta chưa hiểu biết về nó vì nó còn quá mới. Các nhà khoa học đã nghiên cứu cúm theo mùa (cúm) trong nhiều thập kỷ. Bệnh này nguy hiểm nhưng chúng ta biết nhiều về vi rút cúm theo mùa và những gì sẽ xảy ra mỗi mùa. Và chúng ta có vắc xin cúm mới được phát triển mỗi năm để giúp bảo vệ chống lại virút cúm mùa. Ngược lại, rất ít thông tin về chủng vi rút mới 2019-nCoV.

Khoa hoc cho thấy Corona vi rút là zoonotic nghĩa là chúng có thể truyền giữa động vật và người. Điều tra chi tiết cho thấy SARS-CoV được truyền từ mèo cầy sang người ở Trung Quốc vào năm 2002 và MERS-CoV từ lạc đà đến người ở Ả Rập Saudi vào năm 2012. Một số coronavirus đã biết có ở động vật nhưng chưa nhiễm bệnh cho con người. Thông thường đây là những loài động vật không gần gũi với con người. Các nhà khoa học đang nỗ lực để tìm hiểu thêm về chủng vi rút mới 2019-nCoV. Sự hiểu biết về chủng vi rút mới này và mối đe dọa mà nó gây ra có thể thay đổi khi có thông tin mới.

Dịch Corona Vi rút 2019-nCoV đến nay vẫn chưa được tuyên bố là đại dịch, vì phần lớn các trường hợp đã xảy ra là ở Trung Quốc. Nhưng vào ngày 30 tháng 1, Tổ chức Y Tế Thế Giới WHO đã tuyên bố ổ dịch 2019-nCoV là “tình trạng khẩn cấp về sức khỏe cộng đồng đang được quốc tế quan tâm”. Tuyên bố chủ yếu là do lo ngại rằng vi rút có thể lây lan sang các quốc gia có hệ thống y tế yếu hơn.

4. TÔI NGHE NÓI CHÓ VÀ MÈO CÓ CORONA VI RÚT RIÊNG. CHÓ VÀ MÈO NHÀ TÔI CÓ THỂ BỊ NHIỄM KHÔNG?

Có, vật nuôi của bạn có thể bị nhiễm một số loại coronavirus. Nhưng không phải là cái chủng vi rút mới đáng sợ 2019-nCoV. Chúng ta nên hiểu từ nghiên cứu khoa học rằng rất nhiều động vật dễ bị nhiễm corona vi rút và đây là một họ lớn gồm nhiều chủng khác nhau. Chim bị nhiễm corona vi rút chim. Heo nhiễm corona vi rút heo. Bò nhiễm corona vi rút bò. Ngựa nhiễm corona vi rút ngựa. Chó và mèo cũng có bị bệnh do corona vi rút. Trong hầu hết các trường hợp, bệnh chỉ tồn tại trong thời gian ngắn và tự khỏi. Trên mèo có bệnh viêm màng bụng truyền nhiễm FIP do corona vi rút mèo.

5. TÔI CÓ THỂ BỊ NHIỄM CHỦNG VI RÚT MỚI 2019-NCoV TỪ THÚ CƯNG CỦA TÔI KHÔNG?

"Hiện tại không có bằng chứng nào cho thấy động vật hoặc thú cưng như mèo và chó đã bị nhiễm bệnh hoặc làm lây lan 2019-nCoV. ” Theo thông báo của Tổ chức Y Tế Thế Giới WHO.

Tuy nhiên, chúng ta luôn luôn nên rửa tay bằng xà phòng và nước sau khi tiếp xúc với vật nuôi. Điều này bảo vệ bạn chống lại các vi khuẩn phổ biến khác nhau như E.coli và Salmonella có thể lây truyền giữa vật nuôi và con người (WHO).

Thú cưng không thể nhiễm chủng vi rút mới 2019-nCoV cho bạn được. Vì vi rút Corona từ mèo, chó và chủng mới 2019-nCoV quá khác biệt. Không có trường hợp nào được báo cáo về việc thú cưng bị nhiễm vi rút mới ở người và cũng không có trường hợp nào người chủ truyền vi rút từ người cho thú cưng của họ.

Thú cưng không thể nhiễm chủng vi rút mới 2019-nCoV cho bạn được

Các nhà khoa học đã chỉ ra rằng vi rút không tôn trọng ranh giới loài và có thể lây lan giữa các loài, vì vậy nếu virus động vật có thể liên kết với thụ thể tế bào người, nó sẽ khiến chúng ta bị bệnh [theo Peter Daszak, chủ tịch của EcoHealth Alliance, chuyên nghiên cứu về nguồn gốc của vi rút]. TUY NHIÊN, phân tích mới nhất cho thấy cấu trúc di truyền của chủng vi rút mới 2019-nCoV giống đến 96% so với corona vi rút được tìm thấy ở dơi và 99% so với corona vi rút được tìm thấy ở tê tê và không giống với corona vi rút ở mèo và chó. Điều này rất quan trọng vì loài người chúng ta chia sẻ các thụ thể tế bào tương tự với dơi, là nguồn mang virus mới được biết đến, trong khi mèo, chó và người thì quá khác nhau. Cũng giống như cách bạn cần một chìa khóa cụ thể để mở khóa, chúng ta không chia sẻ các thụ thể tế bào tương tự (khóa) với chó và mèo, và do đó chúng ta không thể bị nhiễm virut (chìa khóa) từ chó và mèo. Các nhà khoa học tin rằng dịch corona vi rút nguy hiểm hiện nay là do những người ăn động vật hoang dã, rất có thể là dơi và tê tê, ở Vũ Hán, Trung Quốc.

6. THÚ CƯNG CỦA TÔI CÓ NÊN ĐEO KHẨU TRANG KHÔNG?

Chúng ta nên hiểu rằng không có bằng chứng nào cho thấy chó thậm chí có thể nhiễm vi rút corona mới. Do đó, chúng ta không cần phải đeo khẩu trang cho chó.

Bạn không cần đeo khẩu trang cho thú cưng của mình nhé ( Hình ảnh: Yahoo.com )

7. CON NGƯỜI CÓ THỂ NHIỄM CHỦNG MỚI CORONAVI RÚT 2019 TỪ BẤT KÌ NGUỒN ĐỘNG VẬT NÀO KHÔNG?

Các cuộc điều tra chi tiết cho thấy SARS-CoV đã được truyền từ mèo cầy sang người ở Trung Quốc vào năm 2002 và MERS-CoV từ lạc đà đến người ở Ả Rập Saudi vào năm 2012. Một số corona vi rút đã đươc nghiên cứu đang có ở động vật nhưng chưa nhiễm bệnh cho loài người. Khi toàn thế giới giám sát và nghiên cứu thêm thì nhiều loại coronavirus có khả năng được xác định.

Nguồn gốc của chủng 2019-nCoV bị nghi ngờ là từ một chợ động vật sống Vũ Hán, Trung Quốc nơi bán các loài động vật hoang dã và phát hiện một số trường hợp nhiễm bệnh đầu tiên ở người. Các nhà khoa học hiện cho rằng virus đến từ tê tê và dơi, được nhốt, buôn bán và ăn thịt. Để bảo vệ bản thân, khi đến thăm chợ động vật sống, phải có trang bị bảo hộ và tránh tiếp xúc trực tiếp khi không được bảo vệ với động vật sống và bề mặt tiếp xúc với động vật. Nên tránh tiêu thụ các sản phẩm động vật sống hoặc chưa nấu chín. Thịt, sữa hoặc nội tạng động vật nên được xử lý cẩn thận, để tránh lây nhiễm chéo với thực phẩm chưa nấu chín. Thực hiện các biện pháp an toàn vệ sinh thực phẩm. Do việc nuôi nhốt và nhân giống các loài hoang dã không được kiểm soát nên có nhiều khả năng lây lan vi rút và vi khuẩn và truyền lây các bệnh từ động vật hoang dã cho người. Do đó, chúng ta cần tránh tiếp xúc, giam nhốt và không ăn thịt động vật hoang dã.

8. LÀM THẾ NÀO ĐỂ PHÒNG NGỪA LÂY NHIỄM VI RÚT CORONA VÀ VI RÚT CÚM?

WHO khuyến cáo những điều sau đây để ngăn chặn sự lây lan của vi rút đường hô hấp, bao gồm cả corona vi rút và vi rút cúm:

• Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và nước trong ít nhất 20 giây.
• Tránh chạm vào mắt, mũi và miệng bằng tay không rửa sạch.
• Tránh tiếp xúc gần với những người bị bệnh.
• Ở nhà khi bạn bị bệnh
• Làm sạch và khử trùng các vật và bề mặt thường xuyên chạm vào.

Quy trình rửa tay thường quy ( Hình ảnh: Bộ Y Tế )

Tóm lại, hiện tại, không có bằng chứng nào cho thấy động vật / thú cưng như chó hay mèo có thể bị nhiễm bệnh, cũng không truyền hoặc làm lây lan chủng 2019-nCorona vi rút mới sang người. Do đó, không có lý do để từ bỏ vật nuôi của chúng ta. Loài người có bằng chứng cho thấy vi rút có thể lây từ người sang người nhưng chúng ta không bỏ rơi bạn bè và người thân của chúng ta! Theo cách tương tự như vậy, làm ơn KHÔNG ngừng chăm sóc cho những người bạn động vật của bạn.

Cảm ơn bạn.

Thân mến chào bạn,

Thông tin khoa học:

1. WHO – Tổ chức Y tế Thế giới
2. Nature-Tạp chí khoa học quốc tế Nature
3. Tạp chí khoa học Lancet
4. Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh, Hoa Kỳ CDC
5. Tư vấn khoa học và truyền thông cá nhân Tiến sĩ Mary Chambers, Tiến sĩ- Đơn vị nghiên cứu lâm sàng Đại học Oxford, Bệnh viện Bệnh nhiệt đới, Thành phố Hồ Chí Minh, Việt Nam